• 29 Mayıs 2020
• 2192

Koronavirüs salgını sona erdi(mi?) veya gelsin ekonomik buhran

Yukarıdaki sorumun cevabını hemen vereyim: evet ve hayır. Nasıl mı olur? Yazımı okuduğunuzda anlayacağınızı umuyorum. 

Önce bir hatırlayalım: Koronavirüs (SARS COV-2 isimli virüs) bulaşıcı hastalığın gündemde olduğu ilk günden itibaren, dünya çapında bir salgın olduğunu belirtmek için, resmi ve gayriresmi kurum ve kuruluşlar, her gün, gece gündüz durmadan bizimle yeni sayı ve araştırmalar paylaştılar. Günlük vaka sayısı, ölü sayısı, toplam test rakamı, bulaştırma yüksekliği rakamı gibi daha nice sayılar... Hepimiz bunların adeta aşinası olduk ve sonunda yeni bir salgın hastalık olduğuna ve özel tedbir alınması gerektiğine inandık. Ama, gerçekten öyle miydi? Bu hastalığın ciddi ve bulaşıcı bir hastalık olduğu kesin. Birçok bulaşıcı hastalık gibi... Bu hastalığın bağışıklık sistemi zayıf olanlar için çok tehlikeli olduğu biliniyor. Birçok başka hastalık gibi... Bu hastalık yaşlı insanlar için daha tehlikeli. Birçok diğer hastalık gibi... Yani... Daha fazla uzatmaya gerek yok, konu anlaşılmıştır ve baştaki sorumu kendiniz cevaplandırabilirsiniz zannediyorum. 
Sonuç itibari ile ciddi bir hastalık ile karşı karşıya olduğumuza inanıyorum, ancak alınan tedbirler – en azından Almanya için – çok abartıldığına, zararların görmezden gelindiğine ve bazı tedbirlerin (örneğin, öğrenciler için) ters tepki yaptığını da biliyorum buna masek takma zorunluğu da dahil. Zaten Almanya’da son günlerde artarak devam eden iktidar karşıtı gösteriler ve eşzamanlı olarak gevşetilen kısıtlamalar da bunu gösteriyor. Ancak şunu da belirtmekte fayda var;  ortada dolaşan onlarca, belki yüzlerce komplo teorisine de inancım yok denecek kadar az. 

Ne var ki, madalyonun diğer yönüne bakarsak, ekonomik salgın diye tabir ettiğim kriz ise geldi, kapımızdan evlerimizin içlerine kadar girdi, ancak birçok insan buna halen inanmıyor veya farkında değil. Lakin rakamlar şöyle: Almanya’da kısa süreli çalışmada (Kurzarbeit) bulunanların sayısı 10.5 milyon (yani toplam çalışanların %25 civarında), ülke içi ve dışı uçak seyahatlarının sayılarında geçen yıl aynı döneme göre %95 civarı azalma olmuş, lokantalar, eğlence yerleri tamamıyla iş yapamaz halde, araç satışlarında ise %50 gibi bir gerileme varmış, fuar, egitim, kültürel etkinlikler tamamıyla iptal edilmiş, perakende satışlarda ise üçte birden fazla gerileme gibi bundan üç ay evvel akıllarımızın ucundan bile geçmeyecek kadar kötü boyutta olan gelişmeler yaşanıyor. Bu örnekler durumun ciddiyetini göstermek için yeterli de fazla bile. Ayrıca, ekonomi için yıllık bazda %10 civari bir gerileme bekleniliyor diye belirteyim. Dünya çapında ise daha kötü örnekler mevcut; ABD’de işsizlik oranı %30 lara varmış; Fransa %12 civari bir gerileme bekliyor; dünya borsaları %35 civarı geriledi, birçok perakende zinciri iflasın eşiğinde.... Örnekleri saymakla bitiremem. 1930’larda yaşanan ekonomik buhrandan daha büyük bir kriz beklentisi var. Diyeceğim şu ki, asıl kriz şimdi yaşanacak ve kendimizi ona göre hazırlayalım.

Bugünkü yazımın alttaki bölümünde ise, Yusuf Polatoglu’nun yazmış olduğu "Corona" adlı şiirinin bir bölümüne ayıracağım. Almanya'da yasayan Türk Halk Edebiyatı ustalarından olan ozan Yusuf Polatoğlu, 13 dörtlükten oluşan şiirinde; neler yaşadığımızı, nasıl yaşadığımızı, ruh halimizi anlatmış. İşte ozanın tarihe şahitlik eden eserinden sizinle paylaşmak istediğim bölümleri:

Nerden nasıl geldin anlaşılmadın
Çok yaman bir darbe vurdun Corona
Zerreyken dağ oldun aşılamadın
Ne çetin dert imiş derdin Corona

Sebeplere doğan akıbet misin
Ders mi veriyorsun, nasihat misin
Yoksa ibret için musibet misin
Hangi neticeye vardın Corona

Camiler, mescitler kelamsız kaldı
Dostluklar sohbetsiz, selamsız kaldı
Okullar kitapsız, kalemsiz kaldı
Bunu neden reva gördün Corona

Panik var, kafayı takıyor herkes
Kapıdan, balkondan bakıyor herkes
Ancak kameraya çıkıyor herkes
Ekranlı bir dünya kurdun Corona

Dede torununu göremez oldu
Evlat anasına varamaz oldu
Hal ve hatırını soramaz oldu
Canlar arasına girdin Corona

Artık ayaklara göre yorganlar
Sarsıntı görecek cepler, cüzdanlar
El yakacak bundan sonra zamanlar
Piyasaları da gerdin Corona

Açlıktan o kadar ölüm var idi
Sürgün, baskı, şiddet, zulüm var idi
Güya medeniyet, bilim var idi
Sen bu rehaveti kırdın Corona

Çığırdan çıkmıştı dünyanın hali
Unutmuştu merhameti, vebali
Şerden hasıl olan hayır misali
Umulur ki hisse verdin Corona

POLATOĞLU, hırslar azalacak mı
İnsanlık az olsun düzelecek mi
Artık insaf, vicdan söz alacak mı
Dengeleri yere serdin Corona

Evet, böyle yazmış Polatoğlu ve güzelde yazmış. Yakın tarihte neler olup olmayacağını hep beraber göreceğiz inşallah. Nihai olarak, “Sizin hayır gördükleriniz şer, şer gördükleriniz de hayır olabilir” diye bize gerçekleri açıklayan yüce Allah’ın kelamından yola çıkarak, bu salgının çığırından çıkan insan için bir ders olmasını dileyerek, şimdiden Ramazan bayramınızı kutlarım, tüm insanlığa hayırlara vesile olmasını isterim.
 

Yorumlar

Henüz hiç yorum yapılmamış. Şimdi ilk yorumu siz yapın!

• 1
• 2