• 07 Şubat 2021
• 2163

SALGIN, EĞİTİM, DERSE GİRMEME

Eskiden “böyle bir hastalık olacak ve evden çıkamayacaksınız” deseler inanmazdık ama ne yazık ki bir an önce bitmesini dilediğimiz Covid 19 süreci gelişti ve gerek yakınlarımızı kaybetmek gerek işlerimizin bozulması gibi çeşitli zararlar verdi (Kaybı olanlara sabır ve Merhum/Merhumelere Rahmet dilerim). 
Umuyoruz ki aşıların bulunması ve uygulanması sayesinde normalleşmeye başlarız. 
Önce sağlık, önce insan hayatı… Salgınla ilgili ilk aklımıza gelen konular bu yönde olmakla birlikte biliyoruz ki aslında salgının hayatımız ve alışkanlıklarımız üzerinde pek çok farklı etkileri oldu. Bu yazımızda bu etkilerden biri olan “eğitim” kısmına değineceğiz.
Jules Verne’in İki Yıl Okul Tatili isimli kitabını hatırlatan günler yaşıyoruz, öğrenciler uzun zamandır çevrimiçi derslere katılıyor. Herkesin bu konudaki deneyimi farklı olabilir, iyi ve kötü yanları olduğunu düşünebilirsiniz. Bana gelen sorular genellikle “çocukların derslere katılmak istemeyişleri” ile ilgili. 
Derslere katılmak istememenin çeşitli sebepleri olabilir, en başta bunun ne olduğunun anlaşılması gerekir. Bu sebepler arasında sık karşılaşılan bir tanesi özellikle geç çocukluk ve ergenlik çağlarında “akran baskısı” adı verilen yani kendi yaş gruplarının kişiyi belli şekilde davranmaya zorlaması, yapmadığında dışlaması olgusudur. 
Bu gibi durumlar için en iyi yöntemlerden biri çocuğunuzu bu tür koşulların olabileceğine hazırlamaktır, buna McGurie’nin Aşılama Tekniği denir. Yalnızca okulu kırma/çevrimiçi eğitime katılmama için değil pek çok konu (örneğin zararlı alışkanlıklar edinme vb.) için de önerdiğimiz bir yöntemdir. Çocuğunuzun yaş seviyesine uygun olarak meselâ daha küçük yaştakilere kendi deneyimlerinizi hikayeleştirip anlatarak, daha büyüklere ise ihtimallerden söz ederek arkadaşlar arasında bu tür taleplerle karşılaşıldığına dikkat çekebilirsiniz. Bu tekniğe göre anlatımlarınızın arasında bu tür baskıların ne şekilde olabileceği yani rica, ısrar hattâ bir daha konuşmama şeklinde tehtide kadar varabildiğini belirtmeniz çocuğun bunlara hazırlıklı olması, teklif karşısında şaşırarak kabul etmesinin önüne geçilmesi açısından faydalıdır. 
Evet, arkadaşlarından zamanlama ya da davranış olarak uygun olmayan öneriler gelebileceğini ve yapmazsa bir bedeli olabileceğini anlattınız diyelim, peki çocuğunuzun onlara cevabı ne olmalı? Bu durumu didaktik bir yolla yani “onlar sana süt çocuğu derse sen de şunu şunu söyle” diye anlatmanız faydalı olmaz! Tepkisellik Kuramına göre çocuk ya da yetişkin çoğu kişinin bu tür cümlelere karşı bir savunması olur ve geri tepebilir. 
Onun yerine ne yapılabilir: Yukarıda belirtildiği gibi konuyu hikayeleştirerek anlattığınız sırada olabilecek teklifler ve reddederse karşılaşabileceği tepkileri söyleyip bitirmemek ve böyle bir şey yaşamış olan tanıdıklarınız ya da kendinizden örneklerle çeşitlendirmek, neler söylendiğini hoş bir anı gibi anlatmak, karşılıklı “rol-oynama” ile alay eden kişiye neler söylenebileceğinin pratiklerini yapmak işe yarayabilir; McAlister, Perry ve diğerlerinin (1980) yaptıkları deney bu yöntemlerin işe yaradığını göstermektedir. 7. Sınıf öğrencileriyle yürütülmüş olan bu çalışmayla, akranlardan gelebilecek sigara içme teklifine karşı evde aşılanmış ve rol-oynama ile karşılıklı cevaplar geliştirip hazırlıklı hâle gelmiş olan çocukların akran baskısı ve sonrasında gelen dalga geçme/dışlamalara, kendilerine güvenerek red cevabı verebildikleri gösterilmiştir.
Sizlerden gelen soru ve görüşler ışığında oluşan bu yazımızda derslere katılmak istememe sebeplerinden biri olan “akran baskısına” değindik, bu çok karşılaşılan bir sorun olmakla birlikte mutlaka ki başka sebepler de bulunabilir. Hepsini akran baskısı olarak ele almak, varsa ciddi başka sorunları gözden kaçırmaya sebep olur. Bu nedenle öncelikle altta yatan sebepleri konuşarak başlamanızı tekrar hatırlatarak yazımızı noktalıyorum.
Psikoloji ile ilgili sorularınızla etkileşime geçtiğiniz için teşekkür eder, sağlıklı günler dilerim. 
Uz. Klinik Psikolog Diler ÖZYURT 
(WhatsApp- Telegram: 0090 532 365 3381, Instagram: Psikolog Diler Özyurt)

Yorumlar

Henüz hiç yorum yapılmamış. Şimdi ilk yorumu siz yapın!

• 1