• 04 Kasım 2020
• 3117

Geleceğini çöpe atma değerlendir – Gıda israfına son!

Dünyanın devlet ve hükümet başkanları, 25-27 Eylül 2015 tarihlerinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma zirvesinde sürdürülebilir kalkınma için 17 küresel hedef (Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri / SKA) üzerinde anlaştılar. Bu 17 hedef evrensel ve eşit olarak tüm ülkeler için geçerlidir. Hedefler küresel açlığı ortadan kaldırmaktan, gıda israfını yarıya düşürmek, sürdürülebilir tüketimi ve üretimi güçlendirmekten ve iklim koruma önlemlerine kadar uzanıyor. 

Dünyada her yıl üretilen 4 milyar ton gıda, herkesi doyurmak için fazlasıyla yeterli. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre 3 milyar insanın sağlıklı gıdaya erişimi yok. Her 100 kişiden 11'i açlıkla mücadele ediyor ve her gün 25.000 kişi açlıktan ölüyor. Gıda israfı, dünyadaki pek çok insanın sağlıklı gıdaya erişiminin olmamasının nedenlerinden biridir. Her yıl üretilen gıdanın yaklaşık 1,5 milyar tonu israf edilmektedir. Halbu ki, bu israfın sadece dörtte birini önlemek, açlıktan ölen 830 milyon insanı doyurmak için yeterlidir.

Almanya'da her yıl iki milyon ton gıda atık olarak bertaraf ediliyor. Gıda israfını 2030’a kadar yarıya indirmek için Almanya Federal Gıda ve Tarım Bakanlığı (BMEL) "Gıda Atıklarına Karşı Ulusal Strateji" (Nationalen Strategie gegen Lebensmittelverschwendung) ve "Çöp için çok iyi!" (Zu gut für die Tonne!) kampanyalarını yürütüyor.

Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT) -  (Mindesthaltbarkeitsdatum/MHD)

Hemen hemen tüm paketlenmiş yiyecek ve içeceklerin üzerine bir tavsiye edilen tüketim tarihi basılmalıdır ("Mindest haltbar bis …"). Bu tarih, açılmamış bir gıdanın doğru şekilde depolandığında tipik özelliklerini (yani tat, koku, besin içeriği) muhafaza ettiği süreyi gösterir. 

Tavsiye edilen tüketim tarihi - son kullanma tarihi değildir! Tavsiye edilen tüketim tarihi geçtikten sonra pek çok yiyecek hala yenilebilir. Bazı yiyecekler birkaç ay veya yıllarca saklanabilir ve tavsiye edilen tüketim tarihiden sonra da sıklıkla yenebilirler. Bunlara örneğin maden suyu, makarna / pirinç, un, konserve yiyecekler dahildir.

Diğer yiyecekler yalnızca birkaç gün veya birkaç hafta saklanabilir. Hala yiyip yiyemeyeceğinizi kendiniz test etmek en iyisidir Yiyecekleri duyularınızla kontrol edin: Her zaman olduğu gibi mi görünüyor? Her zamanki gibi kokuyor ve tadı var mı? O zaman hala yiyebilirsin. Renk değiştirmişse, küf oluşturmuşsa, tuhaf kokuyor mu, gaz oluşumu meydana gelmişse – o zaman atın! Tavsiye edilen tüketim tarihinden sonra genellikle yenmeyecek yiyecekler şunlardır: süt, krem ​​peynir ve taze sosis.

Son kullanma tarihi/SKT veya Son tüketim tarihi (STT) - Verbrauchsdatum

Tavsiye edilen tüketim tarihinin tersine, son kullanma tarihi ("zu verbrauchen bis…") şu anlama gelir: Yemeği belirtilen tarihe kadar yemelisiniz. Ondan sonra maalesef çöpe atılmalıdır. Daha sonra tehlikeli mikroplar içerebilir. Mikropları göremez veya koklayamazsınız. Son kullanma tarihi olan ve çabuk bozulan yiyecekler, örneğin şunlardır: önceden kesilmiş salatalar, kıyma ve füme balık. 

Çöp için çok iyi! (Zu gut für die Tonne!)

Almanya Federal Gıda ve Tarım Bakanlığı'nın (BMEL) "Çöp kutusu için çok iyi" girişimi, gıda atıklarının nasıl azaltılabileceğini gösteriyor. Sanayi, ticaret, gastronomi ve tarımdan aktörler, tüketici dernekleri, kiliseler ve STK'lar (sivil toplum kuruluşları) girişimi destekliyor. "Çöp kutusu için çok iyi" girişiminin web sitesinde (www.zugutfuerdietonne.de) ve ios/android uygulamasında (Beste Reste) yiyecek saklama ve raf ömrü hakkında ipuçları, yiyecek atıklarıyla ilgili gerçekler ve en iyi artıklar için tarifler bulabilirsiniz.

Gıda israfını önlemek için ip uçları

⦁ Planlı alışveriş yapın!

Alışverişe çıkmadan önce: Yeterli miktarlarda hangi yiyeceklerin kaldığını kontrol edin. Bir alışveriş listesi, gereksiz satın almalardan kaçınmaya ve yalnızca gerçekten gerekli olanı almanıza yardımcı olur. Avantaj paketlerinden ve indirimlere dikkat edin: Sonuçta, büyük bir kısmı çöpe atılırsa daha ucuz olmazlar. Komşular ve arkadaşlarla toplu paketleri paylaşın. Bozulabilir ürünleri tüketmeden kısa süre önce satın almalısınız. Bölgesel üreticilerden haftalık bir pazardan taze gıda satın alma fırsatından yararlanın ve mevsimlik ürünleri kullanmayı tercih edin. 

⦁ Yiyecekleri doğru şekilde saklayın!

Doğru saklama, bozulmaya karşı korur. Et, balık ve yumurta içeren ürünler için doğru soğutma ve temizlik özellikle önemlidir. Ancak, buzdolabı veya derin dondurucu tüm yiyecekler için ideal saklama yeri değildir. Ekmekler genellikle en iyi oda sıcaklığında muhafaza edilir. Domatesler buzdolabına ait değildir. Patatesleri serin ve karanlık bir yerde, tercihen bodrum katında veya kilerde saklayın. Stoklarınızı düzenli olarak kontrol edin. Son kullanma tarihi geçmişse, yiyecekler muhakkak atılmalıdır. 

⦁ Çok fazla pişirmeyin ve artıkları kullanın!

Yalnızca gerçekten ihtiyacınız olduğu kadar hazırlayın. Artıklar dondurulabilir veya buzdolabında saklanabilir. Birçok fırın yemeği, güveç, çorba ve diğer birçok yemek ısındığında daha da lezzetli olur. "Çöp kutusu için çok iyi" uygulaması atıklardan tarif bulmada size yardımcı olabilir. 

⦁ Restoranda veya kantinde: Daha az, genellikle daha fazladır!

Çoğu restoran daha küçük porsiyonlar sunar, genellikle çocuk yemekleri veya yaşlı yemekleri olarak. Kantinlerde de, genellikle talep üzerine sizin için doğru porsiyon boyutunu alabilirsiniz. Bir şey artarsa, artıkları paketletebilirsiniz. Birçok insan sormaktan utanır, ama aslında sormanız yiyeceğe olan minnettarlığınızı gösterir ve böylelikle israfa karşı önemli bir katkı sağlarsınız. 

⦁ Yiyecek atıklarını uygun şekilde imha edin!

Bazı yiyecek israfı önlenemez. Bu, örneğin muz kabukları veya kemikler için geçerlidir. Bunlar biyogaz tesislerinde enerji üretmek için kullanılabilen değerli biyokütlelerdir. Bu nedenle bu tür atıkları imkanınız varsa organik atık bidonuna (Biotonne) atmaya gayret gösterin. 

⦁ Küçük ailelerin, büyük çöp dağı!

Bir ve iki kişilik evlerde pek çok iyi gıda çöpe atılıyor. Nedeni: Perakendeciler tarafından sunulan paketler genellikle küçük hanelerin ihtiyaçları için çok büyüktür. Bu sebeple ambalajı açılmış ve hala kapalı yiyecekler uzun süre dolapta saklanıyor ve zamanla unutuluyor, sonuç olarak çöpe gidiyor. Bilinçli alışveriş ve bilinçli yemek pişirmek bunu önlemek için yardımcı olacaktır.

A’raf Suresi’nin 31. Ayetin’de de buyurulduğu gibi: “[…] Yiyin için fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez”.

Sağlıcakla kalın!

Nesrin Yavuz

BSc. Lebensmittelwissenschaftlerin / Food Scientist / Gıda Uzmanı

Staatlich anerkannte Diätassistentin / Dietitian / Diyetisyen

Yorumlar

Henüz hiç yorum yapılmamış. Şimdi ilk yorumu siz yapın!

• 1