KİLİM- Do. Dilek İnan, Otoimmün hastalıkları hakkında gazetemize açıklamalarda bulundu. Otoimmün hastalık neden olur? Sorusuna cevabıyla başlayan Do. İnan;
“Otoimmün hastalıkların nedeni tam olarak bilinmemektedir. Fakat genetik ve çevresel faktörlerin ortak bir sonucu olduğu düşünülmektedir. Kadınlarda daha sık görülür.
Multipl skleroz ve lupus gibi bazı otoimmün hastalıklar ailesel geçiş gösterir. Her aile üyesi mutlaka aynı hastalığa sahip değildir, ancak diğer otoimmün hastalıklara yatkınlık söz konusudur.
Otoimmün hastalıkların görülme sıklığının her geçen gün artması nedeniyle, araştırmacılar enfeksiyonlar, kimyasal maddeler veya solventlere maruz kalma gibi çevresel faktörlerin de etken olabileceğinden şüphelenmekteler. Yüksek yağ ve şeker oranına sahip ya da işlenmiş yiyeceklerle beslenmek bağışıklık tepkisine yol açarak iltihaplanmaya neden olabilir ve bazı otoimmün hastalıkları tetikleyebilir. Hijyen hipotezi adı verilen bir başka teoriye göre aşılar ve antiseptikler nedeniyle, günümüzde çocuklar geçmişte olduğu kadar mikroplara maruz kalmaz. Bu da bağışıklık sisteminin zararsız maddelere aşırı tepki vermesiyle sonuçlanır” dedi.
Otoimmün hastalıklara hangi doktor bakar?
Otoimmün hastalık düşündüren belirtilerden şüphelenildiğinde bir doktora görünmenin iyi olacağını, sahip olunan belirtilere ve hastalık türüne bağlı olarak farklı bir uzman doktoru ziyaret etmenin gerekebileceğini belirten Do. İnan;
“Romatoloji uzmanı: Romatoid artrit ve Sjögren sendromu gibi eklem hastalıklarını tedavi eder.
Gastroenteroloji uzmanı: Çölyak ve Crohn hastalığı gibi sindirim sistemi hastalıklarını tedavi eder.
Endokrinoloji uzmanı: Tiroid bezi ile ilişkili Haşimato ve Graves hastalığı ya da böbrek üstü bezi ile ilgili Addison hastalığı gibi hormonal otoimmün hastalıkları tedavi eder.
Dermatoloji uzmanı: Sedef hastalığı gibi otoimmün cilt hastalıklarını tedavi eder”.
Otoimmün Hastalık Belirtileri
“80'den fazla otoimmün hastalık türü vardır ve bazıları oldukça benzer belirtilerle seyreder” diye sözlerine devam eden Do. İnan, “Bu da doktorların hastada gerçekten bu hastalıklardan birinin bulunup bulunmadığı ya da hangisinin bulunduğunu teşhis etmesini zorlaştırır.
Otoimmün bir hastalığın klasik bulgusu ağrı, kızarıklık, ısı artışı ve şişmeye neden olan iltihaptır. Pek çok otoimmün hastalığın erken belirtileri benzerdir ve aşağıdakileri içerebilir: Yorgunluk, kas ağrısı, düşük vücut ısısı, dikkat dağınıklığı, ellerde, ayaklarda uyuşma ve karıncalanma, saç dökülmesi, cilt döküntüleri, eklemler ve diğer dokularda şişme.
Ayrıca hastalıkların da kendine özgü belirtileri olabilir. Örneğin Tip 1 diyabet aşırı susuzluk, kilo kaybı ve idrara çıkmaya, inflamatuar bağırsak hastalığı karın ağrısı, şişkinlik ve ishale yol açar.
Sedef hastalığı veya romatoid artrit gibi bazı otoimmün hastalıklarda belirtiler dönem dönem şiddetlenir ya da kaybolur. Belirtilerin şiddetlenmesine alevlenme, kaybolmasına remisyon denir”.
Otoimmün Hastalıkların Teşhisinde Kullanılan Testler
“Otoimmün hastalıkların çoğu tek bir testle teşhis edilemez” diyen Do. İnan, “Doktorlar teşhis için testlerle birlikte fizik muayene bulgularının bir kombinasyonunu kullanır.
Antinükleer antikor testi (ANA) genellikle belirtilerin otoimmün bir hastalığa işaret ettiği durumlarda yapılan ilk testtir. Pozitif test sonucu kişinin muhtemelen bu hastalıklardan birine sahip olduğu anlamına gelir, ancak tam olarak hangisine sahip olduğunu tespit edemez.
Diğer testler, bazı otoimmün hastalıklarda üretilen spesifik otoantikorların kanda bakılması şekilde yapılır. Ayrıca, bu hastalıkların vücutta ürettiği iltihabı tespit etmek için de testler yapabilir” dedi.
Otoimmün Hastalık Çeşitleri;
Romatoid artrit, Lupus (SLE), Diyabet tip 1, Haşimato Guatr, Sedef Hastalığı, Sjögren Sendromu, Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF), Ankilozan Spondilit, Behçet Hastalığı, Multipl Skleroz (MS) ve Çölyak Hastalığı.
(Do. Dilek İnan
Instagram: medical_osteopathie- Instagram üzerinden bize oluşabilir ve ücretsiz danışmanlık hizmeti alabilirsiniz.)
Nihat Salman
